آنژیوپلاستی یک روش جراحی (مداخله داخل عروقی) میباشد که به منظور باز کردن رگهای خونی که دچار انسداد و گرفتگی شدهاند انجام داده می شود تا از این طریق عبور جریان خون به راحتی انجام پذیرد، در واقع آنژیوپلاستی یکی از روشهای کم تهاجمی جهت باز کردن پلاکهای خونی در رگهای باریک شده محسوب می شود. آنژیوپلاستی را ممکن است در رگهای خونی قلب، گردن، کلیه، بازو، پا و لگن انجام دهند و پس از رفع انسداد در هر کدام از رگهای گرفته شده، جریان خون به بافت و اندام بدون مشکل برقرار میشود،در نتیجه اکسیژن رسانی به بافتها بهتر انجام میشود. آنژیوگرافی قلب یکی از روشهایی است که هر ساله جان بیماران بسیاری را نجات میدهد، با توجه به اهمیت این موضوع در ادامه به بررسی آنژیوپلاستی قلب میپردازیم.
کاندید آنژیوپلاستی قلب
افراد با شرایط زیر بهترین و مناسب ترین کاندید برای آنژیوپلاستی قلب محسوب می شود ویژگی های این افراد به شرح زیر می باشد:
- افرادی که دچار بیماری عروق کرونر هستند، در این بیماران به علت گرفتگی عروق خونی، قلب نمیتواند اکسیژن مورد نیاز خود را تامین نماید.
- بیمارانی که به تازگی دچار حمله قلبی شدهاند و در معرض خطر دوباره قرار دارند.
آمادگیهای پیش از آنژیوپلاستی
پیش از شروع انجام آنژیوپلاستی قلب زیر نظر بهترین دکتر آنژیوپلاستی در تهران لازم است تا اقداماتی انجام داده شود که از مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- 8 ساعت پیش از جراحی از خوردن و آشامیدن هرگونه مادهی غذایی خودداری نمائید.
- تمام داروها و مکملهای گیاهی که مصرف مینمائید به پزشک اطلاع دهید.
- لباسهای راحت بپوشید تا در هنگام تعویض آنها با مشکل مواجه نشوید.
نحوه انجام آنژیوپلاستی قلب
عروقی که خون را به قلب میرسانند عروق کرونر نام دارند. آنژیوپلاستی قلب به منظور باز کردن رگهای مسدود شدهی عروق کرونر انجام میشود.
پیش از شروع آنژیوپلاستی مقداری داروی مسکن دریافت خواهید نمود تا در هنگام جراحی هیچ گونه درد و ناراحتی را حس نکنید، همچنین ممکن است مقداری داروی آرام بخش جهت جلوگیری از اضطراب و استرس به شما تزریق شود.
داروهای دیگری مانند داروهای رقیق کنندهی خون نیز با توجه به شرایط بیماری ممکن است تزریق شود.
پس از اینکه بیماری تحت مانیتور قرار گرفت (بررسی ضربان قلب، فشار خون و میزان اکسیژن خون) و داروهای لازم تزریق شد جراحی آنژیوپلاستی آغاز میشود.
برای شروع جراحی ابتدا یک برش نازک در رگ بازو، مچ دست و یا کشالهی ران ایجاد میشود و از طریق این برش یک لولهی نازک به نام کاتتر به سمت قلب فرستاده خواهد شد. تصاویر زنده اشعه ایکس جراح را جهت هدایت دقیق کاتتر به سمت عروق قلبی و یافتن محل انسداد عروق راهنمایی مینماید، در برخی مواقع یک مادهی رنگی به بدن تزریق می شود تا محل انسداد عروق توسط تصاویر اشعه ایکس به صورت واضح مشخص شود.
پس از یافتن محل رگی که دچار گرفتگی شده است یک کاتتر بالونی به سمت رگ گرفته شده فرستاده میشود، با باز شدن بالون در محل انسداد عروق، گرفتگی رگ برطرف خواهد شد و جریان خون مناسب به سمت قلب باز میشود.
در برخی موارد جهت جلوگیری از گرفتگی رگ ممکن یک میلهی توری سیمی که به عنوان استنت شناخته میشود در محل رگی که دچار انسداد شده بود قرار بگیرد، استنت به منظور جلوگیری از انسداد دوباره در رگ باقی میماند. اغلب استنتها با دارویی پوشیده شدهاند که احتمال انسداد رگ در آینده را کاهش میدهد.
در هنگام باد کردن بالون ممکن است کمی احساس ناراحتی داشته باشید اما به طور کلی آنژیوپلاستی یک روش جراحی کم تهاجمی و بدون درد میباشد.
پس از اینکه کاتترها از رگ خارج شد با استفاده از یک بانداژ محل ورود کاتتر پانسمان خواهد شد.
زمان آنژیوپلاستی قلب با توجه به هدف جراحی ممکن است بین نیم ساعت تا چند ساعت طول بکشد.
مراقبتهای پس از آنژیوپلاستی قلب
بیشتر بیماران چند ساعت پس از اتمام آنژیوپلاستی میتوانند به منزل بازگردند اما در برخی موارد لازم است که یک شب را در بیمارستان تحت مراقبت و بستری باشید. سایر نکات مراقبتی بعد از عمل که باید رعایت شوند به شرح زیر می باشد:
- تا 24 ساعت سعی کنید استراحت نمائید و به خودتان فشار وارد نکنید.
- به میزان کافی مایعات مصرف نمائید.
- داروهایی مانند آسپرین و سایر داروهای رقیق کنندهی خون که برای شما تجویز شده است را طبق دستورالعمل مصرف نمائید.
- 1 هفته جهت رانندگی و بازگشت به فعالیتهای روزمرهی به خود فرصت بدهید.
- در صورتی که دچار خونریزی، علائم عفونت، درد، تغییر رنگ پوست و یا سایر علائم غیرطبیعی بودید با جراح خود تماس بگیرید.
مزایای آنژیوپلاستی قلب
این نوع جراحی از مزایای بیشماری برخوردار است که از مهم ترین آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خطر کمتری نسبت به جراحی قلب دارد.
- هزینههای آن نسبت به جراحی قلب باز به مراتب کمتر میباشد.
- پس از جراحی فقط یک برش کوچک در محل ورود کاتتر و یک زخم کوچک ناشی از آنژیوکت روی بدن باقی میماند بنابراین دوران بهبودی بیمار به مراتب سریعتر از روشهای جراحی قلب میباشد.
خطرات آنژیوپلاستی قلب
همان طور که پیشتر اشاره شد آنژیوپلاستی یکی از روشهای کم تهاجمی میباشد اما مشابه هر مداخلهی پزشکی ممکن است با خطراتی همراه باشد، برخی از این خطرات و عوارض عبارتند از:
- واکنش نسبت به مادهی رنگی
- حملهی قلبی
- نامنظم شدن ضربان قلب
- سکته
- آسیب به عروق خونی و یا کلیه
- لخته شدن خون
- درد در قفسه سینه
- احتمال خونریزی
- جراحی مجدد در صورتی که استنت در محل خود قرار نگیرد.
خطرات آنژیوپلاستی برای افراد مسن و بیمارانی که دچار چند شریان مسدود شده هستند و یا افرادی که دچار بیماریهای کلیوی و نارسایی قلبی هستند بیشتر میباشد.